اقدام تعاون به سوی آینده عادلانه دیجیتال برای زنان

علیرغم پیشرفت های حاصله در برخی از زمینه ها، زنان در سراسر جهان همچنان با موانعی برای مشارکت کامل در جامعه روبرو هستند و تبعیض جنسیتی و خشونت همچنان به اشکال مختلف ادامه دارد. این چالش ها به ویژه برای زنان و دختران در کشورهای کم درآمد، جوامع بومی و گروه های به حاشیه رانده شده حادتر دیده می شود.

در سطح جهانی، زنان به ازای هر دلار آمریکا که مردان به دست می آورند، تنها ۷۷ سنت درآمد دارند. علاوه بر این، زنان تنها ۲۴ درصد از نمایندگان پارلمان و ۲۳ درصد از پست های مدیریتی ارشد در سراسر جهان را تشکیل می دهند. همچنین مسائل مهمی در مورد فقر دیجیتال مثل عدم دسترسی به دستگاه‌های دیجیتال، داده‌ها یا مهارت‌ها وجود دارد، به طوری که مشارکت کامل زنان در زندگی مدرن را با مشکل مواجه می سازد. اهمیت این موضوع با شعار : “DigitAL: نوآوری و فناوری برای برابری جنسیتی”روز جهانی زن از سوی سازمان ملل متحد (IWD 2023) در سال ۲۰۲۳ به رسمیت شناخته شده است.

زنان، به‌ویژه آن‌هایی که در کشورهای کم درآمد و جوامع به حاشیه رانده شده‌، زندگی می کنند، اغلب دسترسی کمتری به فناوری و زیرساخت های دیجیتال دارند که همین مسئله، توانایی آن‌ها را برای تولید و استفاده از داده‌ها محدود می‌کند و می تواند منجر به شکاف های داده ای موثر بر توانایی آنها برای دسترسی به خدمات، تصمیم گیری آگاهانه و مشارکت در فرآیندهای تصمیم گیری شود. علاوه بر این، عدم حضور زنان در جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها همچنین می تواند منجر به فرضیاتی شود که کلیشه های جنسیتی و تبعیض را تداوم می بخشد.

سال گذشته کت دیکسون، یکی از اعضای آزمایشگاه فقر داده، گزارشی تحت عنوان-جوامع محلی و اکوسیستم اینترنتی راه‌حل‌های مقیاس فقر داده در بریتانیا–– که تأثیر فقر داده‌ای بر جوامع محلی را بررسی می‌کرد، منتشر کرد. دیکسون اخیراً در سخنرانی که در کنفرانس تعاونی های آینده داشت،  بر تأثیر فقر داده ها بر گروه های محروم، از جمله زنان، افراد دارای معلولیت و کسانی که در فقر زندگی می کنند، تأکید کرد و در نهایت به این نتیجه رسید که «بررسی فقر داده‌ای برای ارتقای شمول اجتماعی و مقابله با نابرابری‌ها ضروری است».

اگرچه گزارش دیکسون بر اساس تحقیقات صورت گرفته در بریتانیا است، اما فراشمول و جهانی است. او می‌گوید: «دسترسی به اینترنت برای همه ، باید یک تلاش جمعی باشد. “در مقابله با فقر داده  ) خصوصاً برای کسانی که از این سیستم عقب مانده اند )،  قوانین و کمک هزینه های مالی در این زمینه باید با صنعت همکاری کنند تا نیروهای بازار را مهار کرده و یک تعادل نسبی، که به همه شهروندان بریتانیا خدمت رسانی می کند را بیابند.  این ایده موجب سفر به آینده و همراه سازی انسان ها می شود. بر اساس گزارش سازمان همکاری دیجیتال DCO) – یک سازمان بین دولتی جهانی که هدف آن ایجاد رفاه دیجیتال برای همه است(، زنان به طور قابل توجهی در مشاغل مربوط به علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات (STEM) حضور کم رنگ تری دارند. در سطح جهانی، آنها از هر ۱۰ شغل مربوط به علوم ریاضی،  دو شغل دارند و تنها ۳۳ درصد از نیروی کار ۲۰ شرکت برتر فناوری را تشکیل می دهند. بنابراین؛ در اینجا نیز همکاری و تعاون به عنوان یک عامل اصلی، در نظر گرفته می شود.

دیما الیحیی، دبیر کل این سازمان بین دولتی می‌گوید: «اجتماع ذینفعان اقتصاد دیجیتال، با هدف تشکیل چشم اندازی فراگیرتر برای آینده ی اقتصادی دیجیتالی که به اشتراک می گذاریم، ضروری است”.

او توضیح می‌دهد که چندین مدل تعاونی وجود دارد که دولت‌ها، سازمان‌ها و حتی سازمان‌های چندجانبه می‌توانند برای همکاری با یکدیگر برای ایجاد شکوفایی دیجیتال، از طرح‌های مشترک برای تسریع اتصال و افزایش دسترسی مقرون‌به‌صرفه، اتخاذ کرده تا سیاست های مبتکرانه را توسعه دهند و گفتگوی تبادل بهترین روش های تحول دیجیتال را تسهیل بخشند.

گزارش ۲۰۲۲ مربوط به جنسیت زنان انتشار یافته توسط سازمان ملل متحد نشان داد که طرد شدن زنان از دنیای دیجیتال یک تریلیون دلار از تولید ناخالص داخلی کشورهای با درآمد پایین و متوسط را در دهه گذشته کاهش داده است ( ضرری که اگر تا سال ۲۰۲۵ اقدامی در مورد آن صورت نگیرد، به ۱.۵ تریلیون دلار خواهد رسید.) امروزه ۶۳ درصد از زنان به اینترنت دسترسی دارند، در حالی که این رقم در مردان ۶۹ درصد است و زنان ۱۲ درصد کمتر از مردان از تلفن همراه استفاده می کنند.

به عنوان بخشی از سخنرانی روز جهانی زن در سال ۲۰۲۳، دفتر منطقه ای آسیا و اقیانوسیه اتحادیه بین المللی تعاون (ICA-AP) میزبانی یک سخنرانی مجازی برای بررسی دو موضوع: منظور  از گنجاندن دیجیتال برای زنان در تجارت تعاونی چیست؟ و چگونه از حقوق و امنیت زنان در فضاهای دیجیتال محافظت کنیم؟را  بر عهده داشت که خلاصه ای از آن به شرح ذیل است:

«دیجیتالی‌سازی و پذیرش فناوری برای رشد هر شرکتی ضروری است و توسط عوامل زیادی هدایت می شود. برای تعاونی‌ها، این امر می‌تواند توسط نیازهای اعضا، افزایش رقابت در بازار، تغییر اهداف کسب‌وکار و شوک‌های خارجی تضعیف‌کننده مانند همه‌گیری کووید-۱۹ انجام شود. این همه‌گیری اهمیت دیجیتالی‌سازی و نیاز به گنجاندن دیجیتالی را برای همه، به‌ویژه زنان و گروه‌های حاشیه‌نشین، آشکار کرده است.»

خانم مالاویکا راجکومار و آنورادا گاناپاتی در حوزه تکنولوژی اطلاعات یک سازمان غیردولتی مستقر در بنگالورو، هند، که “هدف آن جامعه ای است که در آن فناوری های دیجیتال به حقوق بشر، عدالت اجتماعی و برابری کمک می کند” این سخنرانی را ارائه دادند. بنا به استدلال آن ها، از آنجایی که زنان سهم بزرگی از مشاغل تعاونی را تشکیل می دهند،  باید بخشی اساسی از تغییر به سمت دیجیتالی شدن باشند.  به این دلیل که  کسب و کارهای تعاونی بر اساس ارزش برابری و اصل آموزش همگانی اداره می شوند، بنابراین می توانند تعاونی و مزایای آن را توسعه و ارتقا بخشند. (اصل ۵).

در منطقه آسیا و اقیانوسیه، تعداد زیادی از تعاونی‌ها در مناطق روستایی هستند که فناوری و داده‌ها به راحتی در دسترس نیست، اعضا ممکن است سواد اندکی داشته  و آموزش لازم جهت استفاده از فناوری را ندیده باشند ‌ و دسترسی زنان به فناوری ممکن است با کمک سایر اعضای خانواده صورت گیرد. علاوه بر این، منطقه آسیا- اقیانوسیه بر این باور است که اگرچه اعضا و مدیران میانسال هستند و اغلب تمایلی به تغییر و انطباق ندارند، «اما ورود زنان به فناوری منجر به راه‌حل‌های خلاقانه‌تر می‌شود و پتانسیل بیشتری برای نوآوری‌های ترویج برابری جنسیتی و رفع نیازهای زنان در بر خواهد داشت».

ترجمه و تدوین: امور بین الملل اتاق تعاون ایران