تعاونی های پلت فرم تعاونی هایی هستند که از وبسایت، اپلیکیشن موبایل یا فضای اینترنت جهت فروش کالا یا خدمات استفاده می کنند. این تعاونیها بر تصمیم گیری دموکراتیک و مالکیت مشترک کارگران و کاربران بر پلتفرم تکیه دارند.
تعاونی های پلت فرم، شکل سنتی شرکت های تعاونی را به سمت اقتصاد آنلاین پیش میبرند. آنها همچنین جایگزینی برای پلتفرم های متمرکز و سرمایه گذاری خطرپذیر هستند که سود سهام داران جزو اولویت هایشان است، با این تفاوت که فاکتور خطرپذیری در آنها وجود ندارد. دو ویژگی کلیدی که این تعاونی های دیجیتال باید سرلوحه کار خود قرار دهند، کنترل دموکراتیک و مالکیت جمعی است و تمامی اصول تعاونی که در اتحادیه بین المللی تعاون ICA ذکر شده است را رعایت کنند.
امروزه، تعداد زیادی از شرکت های مهم و ارزشمند در جهان دارنده یا مدیریت کننده یک «شبکه» هستند، با توجه به مفهوم اثر شبکه ای با پیوستن و روی آوردن هر کاربر جدید، ارزش این پلتفرم ها را برای کاربران فعلی دوچندان می شود. یک مقایسه سرانگشتی می گوید ارزش یک پلتفرم با مجذور تعداد کاربرانش رابطه مستقیم دارد و پس از مدتی که توسعه و رشد یافتند، وارد مرحله داده کاوی در چرخه عمر خود می شوند که می توانند نگران کننده نیز باشند.
تفاوت مهم تعاونی ها با شرکت های دیگر آنجاست که تأمین مالی در تعاونی ها به جای آنکه توسط سرمایهگذاران ثالث انجام بپذیرد توسط سرمایه گذاری مستقیم اعضا صورت می گیرد.
از اصول تعاونی های پلتفرم می توان به مالکیت گسترده بر پلتفرم که در آن کارمندان ویژگی های فناوری، فرآیندهای تولید، الگوریتم ها، داده ها و ساختارهای شغلی پلتفرم آنلاین را کنترل می کنند. در یک تعاونی پلتفرم همه ذینفعانی که صاحب پلتفرم هستند به طور جمعی بر پلتفورم نظارت می کنند. این تعاونی ها شرایط کاری منصفانه و آبرومندانه را برای کاربران و کارگران ایجاد کرده و سود کار را به همه اعضا تقسیم می کنند. این پلتفرمها هر روز در حال نوآوری و پیشرفت هستند و در بخش های متنوعی مانند مراقبت از کودکان، ورود داده ها، بازیافت شهری و خدمات خانگی سازماندهی می شوند.
یکی از تعاونی های پلتفرم موفق که توانسته مخاطبین زیادی را به خود جلب کند، تعاونی «ساوی» می باشد که تحت مالکیت بیمار است و افراد با فرصت به اشتراک گذاری دانش می توانند تجربیات سلامت خود را با شرکتها، محققان و نوآوران به اشتراک بگذارند. تعاونی «ساوی» اولین و تنها شرکت تحت مالکیت بیمار است و به صورت عام المنفعه می باشد. در این تعاونی همه اعضا حق رأی درباره ی همه ی تصمیمات شرکت را دارند و در سود سالیانه آنها شریک هستند. این تعاونی به بیماران کمک می کند تا احساس هدفمندی داشته و راه حل های جدید درباره ی مسائل خود پیدا کنند و در نهایت بتوانند از امکانات مالی بهره مند شوند. شعار این تعاونی «همه با هم تا به قله ی پیشرفت» می باشد. این تعاونی توسط دو فرد یعنی خانم جن اورونجف (موسس) و آقای رانی شارپ ( مدیر) تاسیس گردیده که هر دوی این افراد از جمله کاربران این تعاونی پلتفرم می باشند.
از مزایای راه اندازی این تعاونی می توان به ایجاد مشاغل با کیفیت بالاتر، ایجاد مزایای بهره وری، انعطاف پذیر بودن در مقابل کسب و کارهای متفاوت، کنترل بیشتر بر حریم خصوصی و شفافیت، پرداخت منصفانه، فرصت های بهره مندی از اکوسیستم تعاونی و کنترل بر هدایت کسب و کار اشاره کرد.
از عناصر کلیدی مورد نیاز برای رشد تعاونی های پلتفرم می توان به شایستگی، بودجه، سیاست و آموزش و همبستگی اشاره کرد. تعاونی های پلت فرم بهترین ویژگی های تعاونی ها و مدل پلتفرم دیجیتال را برای ایجاد یک رویکرد متمایز و نوآورانه ترکیب و پیکربندی مجدد می کنند. در اصل این تعاونی ها جایگزینی برای سرمایه داری پلتفرم مبتنی بر اصول تعاونی مانند مالکیت و حکومت دموکراتیک را ارائه می کنند.
ترجمه: معاونت بین الملل اتاق تعاون ایران
https://iccnews.ir/?p=59772