در دنیای امروز آلودگی های متعدد از حمل و نقل و ترافیک شهری از مهمترین مسائل جوامع محسوب می شود از سوی دیگر محدودیت سوخت های فسیلی، استفاده از منابع جدید انرژی را ناگزیر ساخته است. از موثرترین راه ها در جهت کاهش آلودگی های محیط زیست جایگزینی سوخت های فسیلی با سوخت های بیولوژیکی نظیر بیودیزل یا سوخت سبز است.
بیودیزل سوختی جدید و تجدیدپذیر بوده که استفاده از آن در بسیاری از کشورهای دنیا متداول است و می توان آن را از روغن های گیاهی تازه کارکرده، چربی های حیوانات وگریس تهیه نمود. این سوخت فاقد هرگونه مواد نفتی است که مزیت قابل توجهی در شرایط آلودگی های متعدد محیط زیست محسوب میشود همچنین این قابلیت را دارد که می تواند با گازوئیل مخلوط شود.
از کاربردی ترین روش ها، جایگزینی سوخت های تجدیدناپذیر با سوخت بیودیزل بر پایه استفاده از محصولات کشاورزی است، براین اساس، شرکت های تعاونی فعال در بخش کشاورزی می توانند با سرمایه گذاری در تولید این سوخت گام مهم و موثری در تولید یک سوخت با آلودگی کمتر بردارند.
در ادامه با نگاهی به بازارهای جهانی بیودیزل به لزوم استفاده از آن و صرفه اقتصادی آن پرداخته می شود.
مدتی است سوختهای بیودیزل ( گیاهی و چربی های بلا استفاده حیوانی ) به دلیل پاک بودن آن و عدم ایجاد آلودگی محیط زیست و مقرون به صرفه بودن پروسه تولید آن و در نتیجه صرفه جویی اقتصادی به میزان قابل ملاحظه ای و از سویی به علت گرانی و کمیابی سوخت های فسیلی ، جایگزین سوختهای فراورده های نفتی و شیمیایی شده اند.
برآوردها از افزایش ٩درصدتولید بایودیزل در دنیا تا سقف ۵۵.٩ میلیون تن براى سال جدید میلادى، میباشد. بیشترین افزایش تولید رابه ترتیب برای ایالات متحده آمریکا،برزیل،اندونزی انتظار داریم.
آمارها نشان می دهند که در اندونزى، برنامه دولت مبنى بر اجراى استفاده ٣۵ درصد(افزایش ۵ درصد) خام پالم در تولید بایودیزل از ابتداء سال ٢٠٢٣ میباشد. این تصمیم، مشخصاً به میزان ذخایر روغن خام پالم فشار آورده و میتواند افزایش قیمت خام پالم را در سال ٢٠٢٣ میلادى به دنبال داشته باشد.
ضمن اینکه در سال جارى، حدود ٣۵ میلیون تن روغن خام پالم از اندونزى صادر شده است، به نظر طى سه ماه آینده میزان ذخایر روغن پالم در اندونزى و همینطور مالزى، با توجه به رقابتى بودن قیمت طى ماههاى گذشته و حجم قابل توجه صادرات، تا حدودى روند کاهشى داشته باشد که احتمالا قیمت ها را مجددا به کانال بالاى ١٠٠٠ دلار برساند.
در برزیل هم پیشبینی میشود که تولید بایودیزل ١.١ میلیون تن افزایش یابد و به ۶.٧ میلیون تن در سال آینده برسد، با این فرض میتوان انتظار داشت که میزان استفاده روغن خام سویا هم از حدود ۴ میلیون تن در سال جارى به ۴.٩-۴.٨ میلیون تن در سال ٢٠٢٣ در تولید بایودیزل برسد.
پیش بینی ها حاکی از آن است که در آمریکا هم برآوردها از افزایش ۱ میلیون تنى بایودیزل تا سقف ١١.١ میلیون تن میباشد که در این صورت، میزان مصرف روغن خام سویا در بایودیزل براى سال ٢٠٢٣ با افزایش تقریبا ۵٠٠ هزار تنى، به ۵.١ میلیون تن میرسد.
به نظر میرسد کاهش و محدودیت میزان ذخایر و در نتیجه کاهش عرضه خام پالم در اوایل سال میلادى ٢٠٢٣ و از سوى دیگر، افزایش نسبى تقاضاى روغن خام سویا براى بازار بایودیزل در آمریکا و برزیل میتواند از افزایش قیمت خام سویا حمایت کرده و در نتیجه این روند، شاهد حمایت بازار از روند نسبى افزایش قیمت خام پالم هم در ماه هاى آغازین سال ٢٠٢٣ باشیم.
یادداشت*یاشار غریبی تحلیلگر بازارهای جهانی
https://iccnews.ir/?p=56186