این سوالی است که شاید به ذهن بسیاری از فعالین تجاری و اقتصادی کشور در عصر شیوع کرونا خطور کرده باشد و بخواهند در ارتباط با اقدامات تجاری سایر کشورها در زمینه واردات و صادرات اقلام مرتبط که میتواند بر تجارت آنها تأثیرگذار باشد، اطلاعات به روز کسب کنند.
خوشبختانه در این زمینه، مرکز تجارت بین الملل (ITC) دست به ابتکار عملی زده است و در بخش نقشه دسترسی به بازار وب سایت خود (Market Access Map)، صفحهای را تحت عنوان “اقدامات موقت تجاری کووید-۱۹” به این موضوع اختصاص داده است. در این صفحه اقدامات موقت تجاری تصویب شده توسط مقامات دولتی کشورها در رابطه با بیماری همه گیر کرونا در سراسر دنیا به صورت روزانه پایش میشود.
مرکز تجارت بین الملل (ITC) در رابطه با هدف این ابتکار عمل بیان میکند: “با توجه به اینکه دولتها در این شرایط به سرعت اقدام به اتخاذ سیاستهای موقت تجاری با هدف محدود کردن صادرات اقلام ضروری پزشکی و آزاد سازی واردات لوازم پزشکی حیاتی میکنند و با توجه به توسعه سریع این وضعیت فوق العاده در جهان، لذا ITC با هدف بهبود شفافیت در تجارت بین المللی و دسترسی به بازار، متناسب با ماموریت نقشه دسترسی به بازار، دست به این ابتکار عمل زده است”.
در این صفحه اقدامات اتخاذ شده توسط دولتها در خصوص کووید-۱۹ به صورت روزانه پایش میشود و ITC از کاربران خود میخواهد که هنگام اخذ مشاوره از بخش نقشه دسترسی به بازار (Market Access Map)، حتماً این اقدامات را نیز در نظر بگیرند.
این صفحه از ۳ بخش تشکیل شده است. بخش اول، نمایی کلی از اقدامات تصویب شده توسط کشورها در دو حوزه صادرات و واردات را در قالب یک نقشه هوشمند ارائه میدهد. در بخش دوم، آخرین بروزرسانی از وضعیت اقدامات تجاری دولتها پیرامون کووید-۱۹ را به صورت روزانه ارائه میدهد. همچنین در بخش سوم، نمایی کامل از اقدامات کشورهای جهان در این زمینه ارائه میشود.
حال به عنوان مثال، چنانچه بخواهیم به بررسی اقدامات تجاری دولت ایران در زمینه کووید-۱۹ میتوان با مراجعه به صفحه مذکور و بررسی هر بخش به اطلاعاتی در این خصوص دست یافت.
بر اساس اطلاعات بخش اول این صفحه و در قالب نقشه، میتوان ملاحظه کرد که ایران در حوزه صادرات، ۳ اقدام موقت تجاری در زمینه کووید-۱۹ اتخاذ کرده است، این در حالیست که در حوزه واردات، هیچ اقدام مشخصی در این زمینه به چشم نمیخورد.
همچنین در بخش دوم میتوان از آخرین اقدامات موقت تجاری صورت گرفته در جهان مطلع شد. در زمان مراجعه به این صفحه، ملاحظه گردید که طی دوازده روز اخیر منتهی به ۲۷ آوریل، آخرین اقدامات موقت تجاری اتخاذ شده در زمینه کووید-۱۹، مربوط به کشورهای تاجیکستان، چاد، برزیل، زیمبابوه، بلاروس، اوگاندا، هند، صربستان و کلمبیا بوده است. بنابراین طی روزهای اخیر، ایران اقدام جدید تجاری در این زمینه اتخاذ ننموده است.
در بخش سوم هم به صورت تفصیلیتر نسبت به بخش اول، به جزئیات اقدامات موقت تجاری کشورها در زمینه کرونا با ذکر نام کشور، نوع اقدام، محصولات هدف، اقدام، نوع تأثیر بر تجارت، کشورهای تحت تأثیر، وضعیت اقدام از نظر فعال بودن یا غیر فعال بودن و تاریخ شروع و خاتمه اقدام موقت اشاره شده است. در رابطه با ایران، میتوان ملاحظه نمود که دولت، ۳ اقدام موقت تجاری در زمینه صادرات اقلام درمانی و ماسک اتخاذ نموده است. اقدام اول، ممنوعیت صادرات تجهیزات درمانی ساخت داخل از تاریخ ۳۰ مارس ۲۰۲۰؛ مورد دوم، ممنوعیت صادرات اقلام مشخص مورد نیاز وزارت بهداشت از تاریخ ۲۹ فوریه ۲۰۲۰؛ و مورد سوم، ممنوعیت صادرات ماسک حفاظتی صورت از تاریخ ۳ فوریه ۲۰۲۰. تمامی این سه اقدام از نوع محدودکننده هستند و در برابر تمامی کشورها اعمال میشود. همچنین در حال حاضر هر سه این اقدامات فعال بوده و به غیر از مورد ممنوعیت ماسک که برای یک دوره ۳ ماهه و تا تاریخ ۳ مه ۲۰۲۰ اعمال میشود برای دو اقدام دیگر تاریخ پایانی ذکر نشده است.
علاقهمندان جهت دسترسی به این ابزار کاربردی میتوانند به آدرس اینترنتی ذیل مراجعه کنند: https://macmap.org/covid19
واحد امور بین الملل اتاق تعاون ایران
https://iccnews.ir/?p=36537